Μουσικός Μάϊος 2015
Ο Gustav Mahler του Μάνου Χατζιδάκι
Δάφνη Πανουργιά, σοπράνο
Βίκυ Στυλιανού, πιάνο
Παναγιώτης Ανδριόπουλος, διάλεξη
Σάββατο 16 Μαΐου 2015, 9μ.μ.
Είσοδος ελεύθερη
Στα πλαίσια του 18ου “Μουσικού Μαΐου”, που συνδιοργανώνεται από τη Φιλαρμονική Εταιρία Ωδείο Πατρών και το ίδρυμα Ι.& Ε. ΤΟΠΑΛΗ, σε συνεργασία με τη Λέσχη Φίλων της Κλασσικής Μουσικής, παρουσιάζεται μουσική βραδιά με θέμα: “Ο Gustav Mahler του Μάνου Χατζιδάκι”.
Η εκδήλωση θα πραγματοποιηθεί το Σάββατο 16 Μαΐου, στις 9μ.μ. στην Αίθουσα Συναυλιών της Φιλαρμονικής Εταιρίας Ωδείο Πατρών, Ρήγα Φερραίου 7, με ελεύθερη είσοδο.
Ο Gustav Mahler του Μάνου Χατζιδάκι
- Διάλεξη του Παναγιώτη Αντ. Ανδριόπουλου, με προβολή οπτικοακουστικού υλικού.
- Μουσικό μέρος: Τραγούδια του Gustav Mahler, της Alma Mahler και του Μάνου Χατζιδάκι.
Ερμηνεύουν:
Δάφνη Πανουργιά, σοπράνο
Βίκυ Στυλιανού, πιάνο.
Η εκδήλωση πραγματοποιείται με αφορμή τη συμπλήρωση 90 χρόνων από την γέννηση του Μάνου Χατζιδάκι (1925).
Περίληψη διάλεξης
Στην διάλεξη παρουσιάζεται η σχέση του Μάνου Χατζιδάκι με το έργο του μεγάλου Αυστριακού συνθέτη Gustav Mahler (1860-1911).
Μια σχέση που ανάγεται στα πρώτα μεταπολεμικά χρόνια, όταν ο Χατζιδάκις ήταν νέος 20 ετών και άκουγε με πάθος τις Συμφωνίες του Μάλερ, οι οποίες εκείνη την εποχή κυκλοφορούσαν σε δίσκους. Για την περίοδο αυτή ο ομιλητής παραθέτει μαρτυρίες του συγγραφέα Μένη Κουμανταρέα, του μουσικολόγου Μάρκου Δραγούμη, της Καίτης – Κασιμάτη – Μυριβήλη, υπεύθυνης του Μορφωτικού Τμήματος της Αμερικανικής Πρεσβείας και του ίδιου του Χατζιδάκι.
Στα νεώτερα χρόνια, ο Χατζιδάκις έγραψε ένα τραγούδι στον κύκλο τραγουδιών του “Οι μύθοι μιας γυναίκας” (σε στίχους Νίκου Γκάτσου), το οποίο ονόμασε “Κραυγές για ενός αγγέλου μνήμη” - Ένα τανγκό για την Άλμα Μάλερ. Στο τραγούδι αυτό ο Χατζιδάκις χρησιμοποιεί με ευφάνταστο τρόπο μελωδίες του Μάλερ που υπήρξαν καθοριστικές για την μουσική του ευαισθησία.
Επίσης, γίνεται αναφορά σε μια ραδιοφωνική εκπομπή του Μάνου Χατζιδάκι στο “Πέμπτο Πρόγραμμα”, όπου έκανε ένα αφιέρωμα στον Μάλερ κι ακόμη αναφορά σε συναυλία της Ορχήστρας των Χρωμάτων (1991), κατά την οποία ο Χατζιδάκις διηύθυνε – μεταξύ άλλων έργων – και τα “Τραγούδια για νεκρά παιδιά” του Μάλερ.
Ο Χατζιδάκις θεωρούσε τον Μάλερ “συγγενική ψυχή, τον πατέρα μου”, όπως έλεγε, “που μου έδωσε το κλειδί για ένα ταξίδι στον καιρό του”. Για τον Χατζιδάκι ο Μάλερ ήταν ο μεγάλος δάσκαλός του στο τραγούδι και τροφοδότης της νεανικής του ευαισθησίας.
Αναλυτικά το μουσικό μέρος έχει ως εξής:
ALMA MAHLER (1879-1964)
• Die stille stadt, σε ποίηση Richard Dehmel (1863-1920)
• In meines Vaters Garten, σε ποίηση Otto Erich Hartleben (1864-1905)
• Laue Sommernacht, σε ποίηση Gustav Falke (1853-1916)
GUSTAV MAHLER (1860-1911)
• Wer hat dies Liedlein erdacht (Des Knaben Wunderhorn).
• Blicke mir nicht in die Lieder (Ruckert lieder)
• Liebst du um Schönheit (Rückert Lieder)
• Scheiden und Meiden (Des Knaben Wunderhorn)
• Ich ging mit Lust (Des Knaben Wunderhorn)
ΜΑΝΟΣ ΧΑΤΖΙΔΑΚΙΣ (1925-1994)
• Κραυγές για ενός αγγέλου μνήμη.
• Ένα ταγκό για την Άλμα Μάλερ (από τον κύκλο τραγουδιών “Οι μύθοι μιας γυναίκας” σε στίχους Νίκου Γκάτσου, 1988). Διασκευή για φωνή και πιάνο: Βίκυ Στυλιανού.
Δάφνη Πανουργιά
Σπούδασε Φυσική Αγωγή και Αθλητισμό στο Πανεπιστήμιο της Αθήνας (Τ.Ε.Φ.Α.Α.) και τραγούδι στο Ωδείο Αθηνών με την Μ. Χαραλαμπίδου.
Συνέχισε τις σπουδές της με τον Φραγκίσκο Βουτσίνο και την Δέσποινα Καλαφάτη, ενώ συμμετείχε και σε σεμινάρια τραγουδιού στην Ελλάδα και στη Στουτγκάρδη της Γερμανίας. Ως λυρική τραγουδίστρια έχει συνεργαστεί σε πολλές παραγωγές με τους σημαντικότερους πολιτιστικούς θεσμούς της Ελλάδας: Εθνική Λυρική Σκηνή, Μέγαρο Μουσικής, Εθνικό Θέατρο, Φεστιβάλ Αθηνών, χορωδία της Ε.Ρ.Τ., Χοροθέατρο ΡΟΕΣ, Ένωση Ελλήνων Μουσουργών, Ορχήστρα των Χρωμάτων (και στο Μουσικό Αναλόγιο της Ορχήστρας των Χρωμάτων στο Ίδρυμα “Μελίνα Μερκούρη” σε επιμέλεια Ιουλίτας Ηλιοπούλου), Μουσικό Σύνολο Μάνος Χατζιδάκις, Ίδρυμα Μιχάλης Κακογιάννης, Μουσείο Γουλανδρή κ.α. Έχει επίσης συμμετάσχει σε διοργανώσεις – θεσμούς, όπως: Τελετή Αφής Ολυμπιακής Φλόγας στην Αρχαία Ολυμπία με την μεγάλη χορογράφο Μαρία Χορς, Πάτρα - Πολιτιστική Πρωτεύουσα 2006, Φεστιβάλ Θρησκευτικής Μουσικής Πάτμου κ.α. Με την Χορωδία της Ελληνικής Ραδιοφωνίας και Τηλεόρασης και διευθυντή τον Μίκη Θεοδωράκη περιόδευσε σε Ευρώπη και Αμερική (1993-96). Τον Ιούλιο του 2011 συμμετείχε στην παράσταση της Ελληνικής ομάδας για τον εορτασμό των 50 χρόνων από την ίδρυση της Ακαδημίας Carl Orff στο Salzburg της Αυστρίας. Έχει συνεργαστεί με αρκετούς συνθέτες και τραγουδοποιούς σε συναυλίες, παραστάσεις, τηλεοπτικές εκπομπές και ηχογραφήσεις (δισκογραφία).
Έχει τραγουδήσει πολλά έργα ελλήνων συνθετών σε πρώτη εκτέλεση. Το Μάϊο του 2014 τραγούδησε μελοποιημένη ελληνική ποίηση (για φωνή και πιάνο) στο Αννόβερο της Γερμανίας. Διδάσκει Φυσική Αγωγή και Αθλητισμό στη δημόσια Εκπαίδευση και δίδαξε λυρικό τραγούδι για 14 χρόνια στο Δημοτικό Ωδείο Ζωγράφου (Αθήνα).
Βίκυ Στυλιανού
Γεννήθηκε στην Αθήνα. Άρχισε μαθήματα πιάνου σε ηλικία πέντε χρόνων. Σε ηλικία δέκα χρόνων πήρε το πρώτο βραβείο στον Πανελλήνιο διαγωνισμό πιάνου σε μνήμη Καίτης Παπαϊωάννου. Πήρε το δίπλωμά της από το Ωδείο Αθηνών με Άριστα και Πρώτο Βραβείο. Με υποτροφία από τη Γαλλική κυβέρνηση, σπούδασε στο Παρίσι (Ecole Normale). Επίσης σπούδασε στη Μουσική Ακαδημία της Βασιλείας, όπου πήρε δίπλωμα σολίστ. Έχει δώσει πολλά ρεσιτάλ και συναυλίες μουσικής δωματίου στην Αθήνα και άλλες πόλεις της Ελληνικής περιφέρειας. Επίσης έχει εμφανιστεί στην Αγγλία, Γαλλία, Ιταλία (Φεστιβάλ Σπολέτο, Φλωρεντινός Μάης), Γερμανία, Ελβετία, Βέλγιο, Ολλανδία, Σουηδία, Βουλγαρία, Τσεχοσλοβακία, Πολωνία, Αλβανία, Τουρκία, Ρουμανία, Κύπρο, Η.Π.Α, κλπ.). Σαν σολίστ έχει εμφανιστεί με πολλές Ελληνικές και ξένες ορχήστρες (Ορχήστρα των Χρωμάτων, Κ.Ο.Α., Κ.Ο.Θ., Εθνική Συμφωνική Ορχήστρα της Ε.Ρ.Τ., Ορχήστρα Σύγχρονης Μουσικής της Ε.Ρ.Τ., Καμεράτα των Φίλων της Μουσικής, Συμφωνική Ορχήστρα του Δήμου Αθηναίων, Ορχήστρα Δωματίου της Ε.Λ.Σ., Δημοτικές Ορχήστρες Θεσσαλονίκης, Βόλου, Πατρών, Εθνική Ορχήστρα Βελγίου, Συμφωνική Ορχήστρα Βασιλείας, Ορχήστρα της Μουσικής Ακαδημίας της Βασιλείας, Κρατική Ορχήστρα Κύπρου, Ορχήστρα Δωματίου “Constantin Silvestri” του Βουκουρεστίου, Συμφωνικές Ορχήστρες του Μπουργκάς, του Μαρίενμπαντ, της Βράτσα, του Έρφουρτ, Ορχήστρα του Πανεπιστημίου της Λουιζιάνα, κλπ.).
Έχει πραγματοποιήσει πολλές ηχογραφήσεις για το Ραδιόφωνο και την Τηλεόραση, και έχει συμμετάσχει σε Ελληνικά και διεθνή Φεστιβάλ. Το ρεπερτόριό της περιλαμβάνει έργα από τη μουσική μπαρόκ μέχρι τη σύγχρονη (με την οποία έχει ιδιαίτερα ασχοληθεί, και έχει παρουσιάσει πολλά έργα σε πρώτη Ελληνική και παγκόσμια εκτέλεση). Έχει συνεργαστεί με προσωπικότητες όπως ο Sir Neville Marriner, ο Gunther Schuller και ο Hans Werner Henze. Στο πλαίσιο της πολιτιστικής Ολυμπιάδας, το 2004, ηχογράφησε CD με έργα Ελλήνων συνθετών. Επίσης έχει συμμετάσχει στην ηχογράφηση πολλών CD με Ελληνικά έργα. Είναι μέλος της Ορχήστρας των Χρωμάτων από την εποχή της ίδρυσής της, και του Ελληνικού Συγκροτήματος Σύγχρονης Μουσικής. Έχει επανειλημμένα συνεργαστεί με το Μέγαρο Μουσικής Αθηνών, την Εθνική Λυρική Σκηνή και άλλους πολιτιστικούς φορείς. Είναι μέλος του Τρίο Αθηνών. Το Τρίο έχει δώσει μεγάλο αριθμό συναυλιών στη Ελλάδα και το εξωτερικό, και έχει ηχογραφήσει τρεις δίσκους με έργα Ελλήνων συνθετών. Σπούδασε ανώτερα θεωρητικά (πτυχίο φούγκας). Διασκευές και ενορχηστρώσεις της έχουν ερμηνεύσει πολλές ορχήστρες και σύνολα Μουσικής Δωματίου.
Παναγιώτης Αντ. Ανδριόπουλος
Γεννήθηκε στην Πάτρα. Σπούδασε Θεολογία στο Πανεπιστήμιο Αθηνών, βυζαντινή μουσική με τον Λυκούργο Αγγελόπουλο και ευρωπαϊκή μουσική στο Ωδείο Φ. Νάκας. Συμμετείχε σε πολλά χορωδιακά σχήματα και σε ερευνητικά προγράμματα του Κ.ΣΥ.Μ.Ε. (Κέντρο Σύγχρονης Μουσικής Έρευνας). Είναι συνεργάτης του Μανόλη Χατζηγιακουμή στο μεγάλο πρόγραμμα ηχογραφήσεων εκκλησιαστικής μουσικής και διετέλεσε μέλος της διεθνούς φήμης Ελληνικής Βυζαντινής Χορωδίας του Λυκούργου Αγγελόπουλου. Από το 1995 έως το 2001 ήταν διευθυντής προγράμματος του Τηλεοπτικού Σταθμού της Ι. Μητροπόλεως Πατρών Λύχνος. Το 2004 ίδρυσε το Καλλιτεχνικό Σύνολο “Πολύτροπον”, με το οποίο παρουσιάζει σε όλη την Ελλάδα πρωτότυπες παραγωγές βασισμένες στην ελληνική ποίηση και μουσική. Ανάμεσά τους: “Το τετράδιο του Πατριάρχη”, “Ιερατική Ποίηση”, Το μουσικό έργο της Εύας Πάλμερ – Σικελιανού, “Η Αραπιά των Β. Τσιτσάνη, Μ. Χατζηλαζάρου, Ν. Σκαλκώτα και Μ. Χατζιδάκι”, “Ο Gustav Mahler του Μάνου Χατζιδάκι” κ.α. Συνεργάστηκε με τον Θάνο Μικρούτσικο στην “Πάτρα 2006 – Πολιτιστική Πρωτεύουσα της Ευρώπης” και με τον Άλκη Μπαλτά στο “Φεστιβάλ Θρησκευτικής Μουσικής Πάτμου” (2006 και 2010).
Παραγωγές του έχει παρουσιάσει στην Μεγάλη Μουσική Βιβλιοθήκη της Ελλάδας “Λίλιαν Βουδούρη”, στην Ελληνοαμερικανική Ένωση, στο Μουσείο Γουλανδρή, στην Οικία Κατακουζηνού, και σε άλλους επιλεγμένους χώρους. Έχει τραγουδήσει έργα σύγχρονων ελλήνων συνθετών, όπως της Κωνσταντίας Γουρζή στην Μουσική Ακαδημία του Μονάχου το 2008 και έχει συμπράξει ως σολίστ με την Ορχήστρα Πατρών. Τον Μάϊο του 2014 παρουσίασε “Το Τετράδιο του Πατριάρχη” στο Αννόβερο της Γερμανίας. Ασχολείται συστηματικά με την έρευνα της πατρινής μουσικής παράδοσης (λόγιας και βυζαντινής) και στο πλαίσιο αυτό επιμελήθηκε τον ψηφιακό δίσκο “Κουαρτέτα Πατρινών Συνθετών”, που ερμηνεύει το Νέο Ελληνικό Κουαρτέτο. Μελέτες του έχουν δημοσιευθεί σε διάφορους επιστημονικούς τόμους. Αρθρογραφεί σε θεολογικά και πολιτιστικού περιεχομένου περιοδικά και διατηρεί δύο ιστολόγια: Ιδιωτική Οδός και Φως Φαναρίου (το οποίο καλύπτει αποκλειστικά το Οικουμενικό Πατριαρχείο).
Είναι πρωτοψάλτης στην Συνοδική Ι. Μονή Ασωμάτων Πετράκη στην Αθήνα.