Η Φιλαρμονική Εταιρία Ωδείο Πατρών ιδρύθηκε το 1892. Η πρωτοβουλία για την ίδρυσή της ανήκει στον τότε Δήμαρχο Πατρέων Αριστ. Κοντογούρη. Εκλεκτά μέλη της κοινωνίας της Πάτρας, φίλοι της Μουσικής, ήταν τα ιδρυτικά μέλη. Ο θεσμός αυτός των μελών ισχύει και σήμερα με ετήσια συνδρομή.
Η Φιλαρμονική Εταιρία Ωδείο Πατρών, ένα ιστορικό Ωδείο από το 1892, με συνεχόμενη διδακτική και καλλιτεχνική πορεία δημιουργεί τις σχολές και τα τμήματά του με γνώμονα την ποιότητα της μουσικής προσφοράς. Τα μουσικά τμήματα δημιουργούνται με σκοπό την καλύτερη παροχή μουσικών γνώσεων και διαθέτουν πληρότητα μουσικών οργάνων.
Αίθουσα με 2 πιάνα (για ανώτερο επίπεδο σπουδών), τρία (3) πιάνα με ουρά, αίθουσες μελέτης (για παιδιά που δεν έχουν πιάνο), ειδική αίθουσα Κρουστών με ηχομόνωση, η οποία διαθέτει και κρουστά (Τυμπάνια) Συμφωνικής Ορχήστρας, αίθουσα ηλεκτρικής κιθάρας, αίθουσα για το τμήμα Μουσικοκινητικής C. ORFF. Γενικά, 16 αίθουσες διδασκαλίας αναπτύσσονται στο νεοκλασικό κτήριο και στο 5όροφο συνεχόμενο.
Στη Φιλαρμονική Εταιρία Ωδείο Πατρών και στις σχολές πιάνου, πνευστών, κρουστών, εγχόρδων, θεωρητικών και τραγουδιού, δίδαξαν εκλεκτοί Έλληνες και ξένοι μουσικοί, απέκτησαν μουσική μόρφωση χιλιάδες νέων και έτσι δημιουργήθηκε στην Πάτρα στερεά και συνεχής μουσική παράδοση.
Μια λαμπρή Μπάντα (ορχήστρα πνευστών οργάνων) οργανώθηκε και συντηρήθηκε από τη Φιλαρμονική Εταιρία Ωδείο Πατρών 30 ολόκληρα χρόνια με πανελλήνια προβολή. Η Μπάντα αυτή είχε εξέχουσα παρουσία στους Α΄ Ολυμπιακούς Αγώνες (Αθήνα 1896) και η συμμετοχή της βραβεύτηκε ιδιαιτέρως. Στα χρόνια της κατοχής δημιουργήθηκε η πρώτη Πατρινή Συμφωνική Ορχήστρα τη Διεύθυνση της οποίας είχε αναλάβει ανιδιοτελώς ο Ιωσήφ Μπουστίντουϊ (de Bustinduy). Ο μεγάλος αυτός Ισπανός βιολιστής και Αρχιμουσικός, ο οποίος έδωσε τα μέγιστα στη μουσική ζωή του τόπου. Εμψυχωτής και πρωτοπόρος σε κάθε εκδήλωση, πρόσφερε τις υπηρεσίες του ως Διευθυντής και Καθηγητής του Ωδείου για πάρα πολλά χρόνια.
Το 1949 ανέλαβε ως καθηγητής και αργότερα ως Διευθυντής του Ωδείου ο Κωνσταντίνος Κυδωνιάτης, πιανίστας, συνθέτης, καθηγητής, από τους σημαντικούς της χώρας μας, άφησε κληρονομιά μια ολόκληρη γενιά από μαθητές, άλλους άξιους καθηγητές και άλλους αξιόλογους ερμηνευτές ή συνθέτες.
Η Σχολή Πιάνου ανθούσε από το 1945, κάτω από την καθοδήγηση της καθηγήτριας Ελένης Λαμπίρη, που επί σειρά ετών είχε μαθητεύσει στο μεγάλο Γερμανό δάσκαλο και συνθέτη Max Reger. Τα χρόνια που ακολούθησαν έφεραν στο προσκήνιο την διαρκώς σε πρόοδο Σχολή Πιάνου. Για 2 χρόνια δίδαξε ο διακεκριμένος πιανίστας Μάριος Λάσκαρης, στη συνέχεια η Αντιγόνη Παπαμικροπούλου και αργότερα η Μαρία Χαιρογιώργου-Σιγάρα, η Εύη Πάππας και σύγχρονοι σολίστες όπως η Αλεξάνδρα Παπαστεφάνου και ο Αναστάσιος Πάππας.
Στις εξετάσεις του Ωδείου θα συναντήσουμε στις Επιτροπές ονόματα σημαντικών μουσικών, όπως: Μ. Παλλάντιος, Θ. Βαβαγιάννης, Δ. Χωραφάς, Γ. Σκλάβος, Α. Νεζερίτης, Θ. Καρυωτάκης, Μ. Παπαϊωάννου, Ρ. Κυριακού, Α. Γαρουφαλής, Δ. Δραγατάκης, Γ. Σταλήμερος, κ.ά.
Το 1972 με τη συμπλήρωση των 80 χρόνων συνεχούς ζωής και μουσικής προσφοράς, η Ακαδημία Αθηνών απένειμε το "Αργυρούν Βραβείο" στη Φιλαρμονική Εταιρία Ωδείο Πατρών.
Από την έναρξη της λειτουργίας του μέχρι και σήμερα, το Ωδείο στεγάζεται στο νεοκλασικό κτήριο στην οδό Ρήγα Φερραίου και στον αριθμό 7, ένα κτήριο που κτίστηκε από τον Μπίρκφελντ, με τη μοναδική Αίθουσα Συναυλιών, γνωστή όχι μόνο για τις συναυλίες, αλλά και τους Αποκριάτικους χορούς, μία παλιά Πατρινή παράδοση. Διαθέτει επίσης ένα ιδιόκτητο 5όροφο κτήριο, με είσοδο στην οδό Αλαμάνας στο οποίο αναπτύσσονται οι αίθουσες διδασκαλίας.
Τα τελευταία χρόνια η Φιλαρμονική Εταιρία Ωδείο Πατρών παρουσιάζει το profile ενός σύγχρονου Ωδείου αντάξιου της ιστορίας του και της μακροβιότητάς του, διατηρώντας το επίπεδο σπουδών σε υψηλή στάθμη.
Από το 1996 τη Διεύθυνση του Ωδείου κατέχει η Βασιλική Φιλιππαίου, συνθέτις, καθηγήτρια Ανώτερων Θεωρητικών.
Η Φιλαρμονική Εταιρία Ωδείο Πατρών διοικείται από επταμελές Διοικητικό Συμβούλιο.