Παρουσίαση τριών βιβλίων από την Βασιλική Φιλιππαίου, στην έναρξη της έκθεσης "Βιβλία για τη Μουσική", που έγινε από τις 17 έως και 27 Μαΐου 1999, στα πλαίσια του θεσμού "Μουσικός Μάϊος".
Η έκθεση ήταν σε συνεργασία με το βιβλιοπωλείο ΠΟΛΥΕΔΡΟ και έλαβε χώρα στους χώρους του Ωδείου.
Εισαγωγή στη μουσική του 20ου αιώνα (Έρικ Σάλτσμαν - Εκδόσεις Νεφέλη)
Όταν λέμε Μουσική του 20ου αιώνα, εννοούμε τη μουσική που γράφεται από το 1900 μέχρι τις ημέρες μας.
Το βιβλίο αυτό απευθύνεται τόσο σε σπουδαστές μουσικής, όσο και σε μουσικόφιλους και είναι μια προσπάθεια ανάλυσης της μουσικής αυτής και όχι μια ιστορική περιγραφή.
Ξεκινώντας από τις αρχές του αιώνα, αναφέρει τις παραδοσιακές αρχές μουσικής γραφής, συνεχίζει αναλύοντας τον κλονισμό της παραδοσιακής τονικότητας, παρουσιάζοντας τις νέες τάσεις και τεχνικές, από τον Debussy και τους ρώσους πειραματιστές και φτάνει μέχρι τους πρωτεργάτες του μετασχηματισμού της κλασικής τονικότητας: Schoenberg - Webern - Berg .
Μας κάνει γνωστές τις νέες τάσεις της μεταβαγκνερικής όπερας, την όπερα δωματίου και τα μικτά είδη μουσικής έκφρασης. Παρουσιάζει την εξέλιξη του τεχνολογικού πολιτισμού και την εμφάνιση της ηλεκτρονικής μουσικής. Τη δημιουργία της φόρμας της "συγκεκριμένης μουσικής", την αντίληψη μιας ολικά ορθολογικοποιημένης μουσικής και την εισαγωγή ακαθόριστων (τυχαίων) στοιχείων στις εκτελέσεις, σε μια εποχή, περίπου στη δεκαετία του ’50, που οι δημιουργοί στράφηκαν προς την ανακάλυψη νέων ειδών εμπειρίας και νέων τρόπων πραγμάτωσης αυτών των εμπειριών, μέσα από αυστηρές φόρμες σειραϊκές ή απροσδιόριστες, ωθούμενοι προς τα φυσικά και λογικά τους άκρα κυρίως όσον αφορά τη μέθοδο του ελεγχόμενου πειραματισμού.
Στο τέλος του βιβλίου υπάρχουν παραδείγματα - παρτιτούρες αρκετά αντιπροσωπευτικές των Debussy, Stravinsky, Schoenberg, Hintemit, Bartok, Boulez, Babbit, Aivs.
Μουσική - Κοινωνία - Παιδεία (Κρίστοφερ Σμώλ - Εκδόσεις Νεφέλη)
Αντίθετα ο Κρίστοφερ Σμώλ στο βιβλίο του "Μουσική - Κοινωνία - Παιδεία", εξετάζει το στυλ της μουσικής των τελευταίων 400 χρόνων.
Μέσα από τη σκέψη, ότι η τέχνη μπορεί να μας αποκαλύψει νέους τρόπους αντίληψης και αισθαντικότητας που μας αποκρίνουν από τις καθημερινές μας συνήθειες, ο Κρίστοφερ Σμώλ, ξεκινάει από τη μετα-αναγεννησιακή Ευρώπη για να φτάσει στους μουσικούς πολιτισμούς της Αφρικής και του Μπαλί.
Αναλύει την κάθετη λογική της Δυτικής Αρμονίας, δηλαδή, το Δυτικό τρόπο σκέψης, τις επιρροές από την Αρχαία Ελλάδα και τους Αναγεννησιακούς Αστροφυσικομαθηματικούς, τη Φροϋδική στάση απέναντι στο υποσυνείδητο και στους ενστικτώδεις μηχανισμούς της ανθρώπινης ζωής, εκ διαμέτρου αντίθετες με τις κοσμοθεωρίες της κομφουκιανικής σκέψης και την ερμηνεία Ζεν για την Τέχνη. Δηλαδή, κάνει μια σύγκριση της Δυτικής και ανατολικής μουσικής, εξετάζει στο πέρασμα των χρόνων την ανάγκη για δημιουργία σε σχέση με τις εκάστοτε κοινωνικές δομές-αλλαγές, τις επιστημονικές ιδέες και τα κινήματα στο χώρο των εικαστικών τεχνών.
Τον παραλληλισμό των σειρών του Schoenberg, την ηχητική υπερβατικότητα του Webern, την "άλυτη" συγχορδία του Βαγκνερικού "Τριστάνου", με την περιφερειακή οπτική του κυβισμού ή την αρχή του ενοποιημένου πεδίου της μοντέρνας φυσικής και της συμπαντικότητας του Pollock και των αφηρημένων εξπρεσιονιστών. Το συσχετισμό στις ολοκληρωμένες συγχορδίες του Mozart και στις δυναμικές μετατροπίες του Beethoven με το ρυθμό του Rock’in–roll και την Αρμονία των Blues.
Τέλος παρουσιάζει την αποδοχή και τη χρηστική λειτουργία της Μουσικής στο σχολείο και στην εκπαίδευση. Το ρόλο των media στις καθημερινές λειτουργίες του ανθρώπου. Τη διαμόρφωση των κοινωνικών ομάδων πέρα από τη στενομυαλιά ενός ακαδημαϊκού ιδρύματος, τους περιορισμούς και τις τυποποιήσεις που θέτει η ίδια η κοινωνία μας θυσιάζοντας τις εμπειρίες της ζωής για χάρη της παραγωγής προϊόντων.
Το βιβλίο κλείνει με ένα απόφθεγμα του λαού του Μπαλί: "δεν έχουμε τέχνη, κάνουμε απλώς διάφορα πράγματα όσο μπορούμε καλύτερα".
Άτλας της Μουσικής (Ulrich Michels - Εκδόσεις Φ. Νάκας)
Σε ένα μικρό, σχετικά, δίτομο βιβλίο συρρικνώνονται σφαιρικά, στοιχεία της Ιστορίας της Μουσικής, της Οργανολογίας, της εξέλιξης των οργάνων με λεπτομέρειες στις τεχνικές της εκτέλεσης, στοιχεία της Ακουστικής, της Μουσικής Θεωρίας και της Σημειογραφίας.
Συγχρόνως παρουσιάζοντας μουσικά παραδείγματα, πίνακες και γραφικές απεικονίσεις προσπαθεί και καταφέρνει, ο συγγραφέας, να κάνει προσιτό το βιβλίο σε όλους.
Ο τρόπος που παρουσιάζονται τα επιμέρους θέματα και η αρκετά κατανοητή ταξινόμησή τους συντελεί ώστε, ο "Άτλας της Μουσικής", να μπορεί να χρησιμοποιηθεί, ταυτόχρονα, σαν εγκυκλοπαίδεια, θεωρητικό και ιστορικό βιβλίο, αλλά και σαν Λεξικό.